Ook het recht kent zo zijn ‘quirky parts’. Dat bleek afgelopen vrijdag weer eens bij de Raad van State. Voor een keer eens niet een omgevingsvergunning, dwangsom of bestemmingsplan, maar een mooie kleine niche: de Kieswet!
Een maand voor de gemeenteraadsverkiezingen in maart worden in alle gemeentehuizen de stembureaus uit de winterslaap gehaald en in de actiestand gezet. Eén van de eerste daden is vervolgens het vaststellen van de kieslijsten. Dit ritueel is gedetailleerd vastgelegd: zelfs het tijdstip waarop het stembureau zitting heeft, ligt vast in de wet! De wet geeft verder een limitatief aantal criteria waaraan de kandidaten moeten voldoen. Dat maakt het lastig voor partijen om hiertegen in verweer te komen. In de zaak van afgelopen vrijdag was het daarmee ook snel bekeken. Lees de uitspraak hier: https://www.raadvanstate.nl/uitspraken/@129833/202200848-1-a2/.
Het meest opvallend was de snelheid waarmee het beroep is afgehandeld: binnen een week! Volgens de Kieswet is dat ook een vereiste. De Afdeling moet het beroep afhandelen uiterlijk op de zesde dag na de ontvangst daarvan. Een juridische medewerker van de Kiesraad vertelde dat hij al een paar dagen druk was met vergelijkbare zaken en meerdere zittingen per dag had. Voor hem is het veel werk ineens, maar verder is het superproductief snelrecht. Partijen weten daardoor snel waar ze aan toe zijn en de verkiezingskaravaan kan beginnen.
Dit roept wel de vraag op of niet meer kwesties zich lenen voor een dergelijke snelle aanpak. Een voorstel om de doorlooptijd als kritisch procesdoel te stellen bij gerechtelijke procedures doet veel juristen echter vaak verzuchten dat ze het al zo druk hebben (wat natuurlijk ook zo is). Maar in de doorlooptijd van beroepen zit nu vooral veel wachttijd. Het verkorten van de doorlooptijd lijkt daarmee toch vooral een roep om meer efficiency, niet van harder werken.
Maar goed, ik ben natuurlijk niet de eerste die dit bepleit en gerechtelijke procedures blijven vaak stroperig, overigens ook bij gemeenten. Het lukt onvoldoende om de wachttijden uit het juridisch proces te halen en zo de doorlooptijden te verkorten.
Of heb jij wel een mooi voorbeeld waarbij dat is gelukt? Daar ben ik heel benieuwd naar, dus laat het me vooral weten!
